سنسور موتور
خودرو دارای سنسور موتور، عملگر و کنترل یونیت است. که هر کدام وظایفی را انجام می دهند. سنسورها اطلاعاتی نظیر دما، فشار و … را به ECU مخابره می کنند. مثلا سنسور دمای آب رادیاتور.
عملگرها
قطعاتی هستند که فرمان های ECU را اجرا می نمایند، مثلا انژکتور نوعی عملگر است.
کنترل یونیت ECU
اطلاعات را از سنسورها دریافت می کند و بر حسب آن ها، فرمان لازم را به عملگرها صادر می کند.
انواع سنسور در موتور خودرو
سنسور موقعیت میل لنگ
این سنسور موقعیت دقیق میل لنگ و در نتیجه پیستون‌ها را به ECU گزارش می دهد. ECU طبق این اطلاعات (و اطلاعات دریافتی از سایر سنسورها)، لحظه و مقدار پاشیدن سوخت و نیز جرقه شمع را تعیین می نماید.
علائم خرابی سنسور موقعیت میل لنگ
این سنسور معمولا به دو صورت خراب می شود.
- خرابی کامل و روشن نشدن موتور، که در این موقعیت موتور استارت می خورد اما روشن نمی شود، به دلیل اینکه سوخت و جرقه ای در محفظه احتراق وجود نخواهد داشت.
- ارسال اطلاعات نادرست از موقعیت میل لنگ، که در این حالت موتور روشن می شود ولی به سختی گاز می خورد و شدیدا ریپ می زند.
سنسور موقعیت میل سوپاپ
این سنسور موقعیت دقیق میل سوپاپ را به ECU مخابره می کند. و در واقع کار آن مکمل “سنسور موقعیت میل لنگ” است.
علائم خرابی سنسور موقعیت میل سوپاپ
- روشن شدن چراغ چک پشت آمپر
- در برخی موارد ریپ زدن موتور
سنسور دمای مایع خنک کننده موتور خودرو
این سنسور دمای مایع خنک کننده موتور را به ECU اطلاع می دهد. ECU بر اساس این اطلاعات، غلظت مخلوط سوخت را طوری تنظیم می نماید تا موتور در آن دما بیشترین بازدهی را داشته باشد.
مثلا در هوای سرد، سوخت را غلیظ‌تر می کند تا موتور راحت تر روشن شود، و در دمای بالا، سوخت را رقیق تر می کند تا بازدهی موتور کم نشود و سپس آلایندگی موتور کمتر شود.
علائم خرابی سنسور دمای مایع خنک کننده موتور
خرابی سنسور دمای آب به در دو حالت است:
الف) سنسور، دمای آب را به اشتباه بالاتر گزارش می کند، که در این صورت ECU سوخت را بسیار رقیق کرده و در نتیجه:
- یا “موتور روشن نمی شود”.
- و یا اینکه “با استارت های زیاد روشن می شود و وقتیکه روشن شد، به سختی گاز می‌خورد و توان کمی خواهد داشت.”
ب) سنسور، دمای آب را به اشتباه پایین تر از واقعیت گزارش می نماید، که در این صورت ECU سوخت را بسیار غلیظ می کند و در نتیجه:
- یا “موتور روشن نمی شود”.
- و یا این که “با استارت های زیاد روشن می‌شود و وقتیکه”روشن شد، دود سیاه زیادی از اگزوز خارج می‌شود و موتور توان کمی خواهد داشت، مصرف سوخت در این حالت بشدت افزایش می‌یابد.
سنسور سرعت موتور خودرو
این سنسور سرعت حرکت خودرو را به ECU و آمپر سرعت گزارش می نماید. (این اطلاعات برای کنترل سیستم ایربگ، به کامپیوتر ایربگ نیز ارسال می شود).
علائم خرابی سنسور سرعت خودرو
- درزمان خرابی این قطعه، آمپر سرعت از کار می افتد. زیرا ECU اطلاعی از سرعت خودرو ندارد.که در موتور های مجهز به استپ موتور (استِپ موتور یا موتورِ پله‌ای، دور موتور آرام و بدون گاز دادن را تنظیم می نماید)، وقتی راننده می خواهد ایست کامل کند، یا وقتی در حالت حرکت کلاچ می گیرد، به احتمال زیاد موتور خاموش می شود.
سنسور فشار هوای ورودی
این سنسور، فشار و مقدار هوایی را که از طریق مانیفولد هوای ورودی، به داخل موتور می رود را اندازه می گیرد. و به ECU اطلاع می دهد. ECU با این اطلاعات مقدار و سرعت پاشیده شدن سوخت را توسط انژکتورها تعیین می کند، تا بهترین نسبت هوا و سوخت بدست آمده و بازدهی موتور در بهترین حالت حفظ شود.
علائم خرابی سنسور فشار هوای ورودی
- در صورت خرابی این قطعه، ECU تشخیص درستی از مقدار هوای ورودی را ندارد. و مخلوط هوا و سوخت درستی هم در محفظه احتراق وجود نخواهد داشت.
- در این حالت: “موتور به ندرت روشن می شود” و “با گاز دادن دود سیاه از اگزوز خارج می شود”و“موتور بسختی گاز می‌خورد” و “ریپ می زند و بازدهی آن کم خواهد شد”.
سنسور دمای هوای ورودی
این سنسور، دمای هوای ورودی را به ECU اطلاع می دهد، تا ECU در صورت سرد بودن دمای هوای ورودی، توسط “پیش گرمکن” (که در مسیر ورودی هوا و در بعضی خودروها وجود دارد)، هوا را کمی گرمتر می کند تا موتور در سرما راحت تر و سریعتر روشن شود.
علائم خرابی سنسور دمای هوای ورودی
- این سنسور از حساسیت کمتری برخوردار می باشد. و فقط در روشن شدن برخی خودروها و در هوای سرد نقش ایفا می کند. و در نتیجه خرابی آن چندان قابل تشخیص نیست و در عملکرد موتور تغییری ایجاد نمی کند.
- خرابی این قطعه از طریق دیاگ قابل تشخیص می باشد.
سنسور فشار روغن هیدرولیک فرمان
این قطعه بر روی شیلنگ فشار قوی روغن هیدرولیک، و در برخی از خودروها وجود دارد.
و وظیفه آن هنگامی که راننده فرمان را می چرخاند، پمپ هیدرولیک، نیروی لازم برای هیدرولیک فرمان را از موتور دریافت می نماید. زمانی که دور موتور پایین باشد، این موضوع بخشی از توان خروجی موتور را به خود اختصاص می دهد. و دور موتور پایین تر می آید.
برای جلوگیری از این موضوع، سنسور فشار روغن هیدرولیک، با چرخاندن فرمان، متوجه افزایش فشار روغن شده و موضوع را به ECU مخابره می نماید. ECU برای جلوگیری از کاهش دور موتور و خاموش شدن آن، به وسیله استپ موتور، (در برخی خودروها از طریق دریچه گاز برقی)، دور موتور را افزایش می دهد.
علائم خرابی سنسور فشار روغن هیدرولیک فرمان
- در زمان خرابی این قطعه، در صورت چرخاندن فرمان در حالت دورِ موتورِ درجا، ECU متوجه افزایش بار روی موتور نمی شود و دور موتور پایین می آید، حتی ممکن است هنگام چرخش فرمان، موتور خاموش شود.