رسوب زدایی رادیاتور خودرو چه فوایدی دارد؟
رادیاتور به عنوان اصلی ترین سیستم خنک کننده خودرو وظیفه کاهش دمای موتور را بر عهده دارد. اگر این سیستم وظیفه خود را به درستی انجام ندهد، موتور سرد نشده و در مدت زمان کوتاهی شاهد آسیب های جدی آن خواهیم بود. بنابراین توجه به وضعیت رادیاتور و عملکرد آن بسیار مهم بوده و باید همواره آن را تمیز و سالم نگه داشت.
یکی از رایج‌ترین ایرادات و مشکلات در رادیاتور ماشین‌ها، رسوب گرفتن شبکه‌های آن و مسیر حرکت آب می‌باشد. اینجاست که اهمیت رسوب زدایی آن نمود پیدا می‌کند. این مشکل به ویژه در شهرهایی که سختی آب آن‌ها بالاست بیشتر از دیگر شهرها مشاهده می‌شود.
علت اهمیت تمیز کردن رادیاتور خودرو چیست؟
بسیاری از رانندگان وقتی به آن‌ها توصیه تمیز کردن رادیاتور ماشین را می‌کنیم، می‌پرسند چرا این کار اهمیت دارد؟
در پاسخ باید بگوییم عملکرد موتور خودرو دارای ارتباط مستقیم با سلامت رادیاتور است. بنابراین برای رسیدن به حداکثر توان موتور و بهبود عملکرد آن باید رادیاتور را در بهترین حالت نگهداری کنید. تمیز کردن و رسوب زدایی رادیاتور ماشین یکی از راه‌های نگهداری از آن بوده و کمک می‌کند سیستم خنک کننده ماشین همواره سالم و سلامت باقی بماند. زیرا رسوبات و جرم‌های داخل رادیات مانع از گردش درست سیالات داخل آن شده و در نتیجه موتور به خوبی خنک نمی‌شود. گرم شدن موتور نیز منجر به بروز مشکلاتی نظیر یاتاقان زدن و قفل کردن قطعات داخلی خواهد شد. بدیهی است بروز این مشکلات هزینه‌های سنگینی روی دست رانندگان باقی می‌گذارد.
چطور متوجه نیاز رادیاتور ماشین به رسوب زدایی شویم؟
در صورت بروز هر یک از علائم زیر، باید اقدام به رسوب زدایی رادیاتور ماشین نمایید:
- گرم شدن بیش از حد موتور یکی از نشانه‌های رسوب گرفتن رادیاتور است.
- نشت مایع خنک کننده از زیر خودرو دیگر دلیل نیاز به شستشوی شبکه رادیات می‌باشد.
- شنیدن سروصدایی شبیه به کوبیدن در موتور نیز می‌تواند در اثر رسوب گرفتن رادیاتور باشد.
روش‌های رسوب زدایی رادیاتور خودرو
به طور معمول توصیه می‌شود به ازای هر ۴ تا ۶ سال (حدود ۶۴۰۰۰ تا ۹۷۰۰۰ کیلومتر رانندگی) مایع خنک کننده درون رادیاتور تعویض شود. این عمل موجب ارتقا کارایی سیستم خنک کننده خودرو شده و در نهایت قدرت موتور بیشتر خواهد شد. بهتر است هنگام تعویض مایع خنک کننده، ابتدا رادیاتور را به طور کامل شستشو بدهید. تا رسوبات باقی مانده درون شبکه‌های آن به طور کامل پاک شده و مسیر حرکت آب باز شود.
۱- رسوب زدایی رادیاتور با محلول شستشوی مخصوص
امروزه در بازار محلول‌های شستشوی مخصوصی برای رادیاتور ماشین وجود دارد که به راحتی رسوبات را از سطح آن پاک می‌کنند. طوری که در نهایت رادیاتور خودرو همانند روز اولش تمیز خواهد شد. این محلول‌ها علاوه بر رسوب زدایی رادیاتور ، از خوردگی بدنه آن بر اثر ماندگی رسوبات هم جلوگیری می‌کنند.
البته هنگام استفاده از این محلول‌های رسوب زدا باید بدانید که باقی ماندن ذره‌ای از آن درون رادیات منجر به خوردگی بدنه خواهد شد. به همین دلیل لازم است پس از شستشو با این محلول‌های کارخانه‌ای، چندین بار آب درون شبکه رادیاتور بچرخانید.
۲- شستشوی رادیاتور ماشین با نوشابه
یکی دیگر از راهکارهای شستشوی رادیاتور ماشین، استفاده از نوشابه است. نوشابه قابلیت از بین بردن رسوبات ناشی از آب را داشته و روشی مطمئن است. برای این کار ابتدا باید به مقدار کافی نوشابه درون آب رادیاتور ریخته و سپس موتور خودرو را روشن نمایید. حال بگذارید حدود ۲۰ تا ۲۵ دقیقه موتور کار کند تا عملیات رسوب زدایی به خوبی انجام شود. سپس ماشین را خاموش نموده و ظرف بزرگی زیر رادیات آن قرار دهید. حال با باز نمودن پیچ انتهایی، شاهد خروج باقی مانده رسوبات و نوشابه از سیستم خنک کننده ماشین خواهید بود. بهتر است به صورت همزمان از دریچه بالایی رادیاتور آب بریزید تا تمام رسوبات کنده شده خارج شوند. همچنین برای اطمینان بیشتر می‌توان این مراحل را چندین مرتبه تکرار نمود. در نهایت رادیاتور را با آب و مایع ضدیخ پر کنید.
۳- رسوب زدایی رادیاتور ماشین با جوش شیرین
دیگر روشی که برای رسوب زدایی رادیاتور ماشین می‌توانید به کار بگیرید، استفاده از محلول جوش شیرین و آب است. مراحل این روش نیز همانند مراحل استفاده از نوشابه است، اما تفاوت آن در عملکرد بهتر محلول آب و جوش شیرین می‌باشد. زیرا این محلول قدرت بیشتری برای رسوب زدایی نسبت به نوشابه دارد و به راحتی تمام رسوبات را از بین می‌برد.
۴- شستشوی رادیاتور خودرو با سرکه
استفاده از سرکه برای شستشوی رادیاتور راهکار دیگری است که رانندگان از آن کمک می‌گیرند. اما باید بدانید که سرکه مانند نوشابه و جوش شیرین قدرت از بین بردن رسوبات را ندارد. بنابراین بهتر است آن را برای پاک کردن سطحی رادیاتور خودرو به کار گرفت.
۵- رسوب زدایی رادیاتور ماشین با جوهرنمک
جوهر نمک نیز یکی از محلول‌های پرکاربرد در رسوب زدایی رادیاتور ماشین است. روش استفاده از این محلول همانند مراحل قبلی است. اما باید جوهر نمک با نسبت ۱ به ۳ با آب مخلوط نموده و سپس درون رادیاتور بریزید.
جوهر نمک قدرت بالایی برای رسوب زدایی رادیاتور دارد. اما برای اطمینان از پاک شدن سیستم خنک کننده از بقایای جوهر نمک باید رادیاتور را چندین مرتبه با آب پر و خالی کنید.
۶- شستشوی رادیاتو ماشین با مایع ظرفشویی
مایع ظرفشویی هم می‌تواند به عنوان رسوب زدای رادیاتور خودرو به کار گرفته شود. اما باید بدانید که این مایع با آلومینیوم سازگار نبوده و بهتر است از مدل‌های رقیق آن برای چربی زدایی و شستشوی رادیات استفاده نمود.
آموزش نحوه رسوب زدایی رادیاتور خودرو
حال که با مزایا رسوب زدایی و روش‌های آن آشنا شدیم، بهتر است نحوه انجام این کار را هم آموزش ببینیم. در ادامه مراحل شستشوی رادیاتور ماشین را بیان می‌کنیم:
مرحله اول: تخلیه کامل رادیاتور
پیش از هر کاری باید رادیاتور را به طور کامل از مایعات قبلی تخلیه کنید. برای این کار اجازه دهید ماشین را خاموش نموده و حدود ۳۰ دقیقه به آن اجازه دهید تا سرد شود. اگر پیش از خنک شدن رادیاتور اقدام به تخلیه آن کنید، خطرناک بوده و احتمال سوختگی وجود دارد.
پس از خنک شدن رادیاتور، دستکش لاستیکی ضخیمی به دست کرده و عینک ایمنی را روی چشمانتان بگذارید. زیرا مایع ضدیخ سمی بوده و اگر سهوا روی دست، صورت و چشمانتان بریزد، موجب تحریک و آسیب آن‌ها خواهد شد.
سپس درب کاپوت را باز کرده و قسمت بیرونی رادیات را با کمک برس و آب و صابون به خوبی تمیز کنید. بعد از آن یک مخزن بزرگ زیر رادیاتور قرار داده و با کمک جک خودرو را از زمین بلند کنید. در این مرحله باید حتما دستی را کشیده باشد تا مانع از حرکت ماشین شود. پیچ تخلیه را زیر رادیات و نزدیک به سپر یافته و به کمک آچار یا پیچ گوشتی باز کنید. در نهایت درپوش رادیاتور را بر خلاف عقربه‌های ساعت چرخانده و باز کنید تا آب درون آن تخلیه شود.
مرحله دوم: تمیز‌کردن داخل رادیاتور ماشین
پس از اتمام مرحله تخلیه، نوبت به رسوب زدایی رادیاتور ماشین می‌رسد. برای این کار باید یک محلول شوینده (یکی از موارد گفته شده در ابتدای مقاله) را به همراه آب درون رادیاتور بریزید. ابتدا مایع شوینده را داخل رادیات ریخته و سپس یک گالن آب مقطر به آن اضافه کنید. سپس درپوش آن را بسته و خودرو را روشن نمایید. ۵ دقیقه صبر کنید تا محلول به خوبی درون شبکه‌های آب جریان پیدا کند. بهتر است این کار را در محیط باز انجام دهید تا بخارات حاصل از محلول شوینده شما را دچار مشکل نکند.
سپس ماشین را خاموش نموده ۱۵ دقیقه صبر کنید تا خنک شود. حال درپوش رادیاتور را برداشته و مجددا مطابق مرحله قبل آن را تخلیه کنید. در نهایت رادیات را با آب مقطر شستشو دهید تا زمانی که مایع خروجی از شیر تخلیه تقریبا شفاف و بدون رسوبات باقی مانده باشد.
در نهایت زمان پر کردن رادیاتور با آب و مایع ضدیخ و ضدجوش فرا می‌رسد. برای این کار باید نسبت مساوی از آب مقطر و مایع ضدیخ را مخلوط نموده و درون رادیاتور بریزید. سپس ماشین را روشن نموده و ۱۵ دقیقه صبر کنید تا محلول جدید به داخل کل سیستم خنک کننده برسد. پس از آن خودرو را خاموش کرده و اجازه دهید خنک شود. حال درپوش رادیاتور را باز نموده و حجم باقی مانده از رادیات را با محلول مجددا پر کنید. این کار را تا زمانی انجام دهید که مایع به سطح استاندارد تعیین شده از سوی شرکت سازنده ماشین برسد.
بهتر است هنگام پر کردن رادیاتور از قیف استفاده کنید تا از سر ریز شدن مایع به روی شبکه بیرونی جلوگیری شود. در صورتی که مخلوط آب و ضدیخ به روی شبکه بیرونی یا دیگر بخش‌های ماشین ریخت، سریعا آن را با برس تمیز کنید.
عملکرد فلاشینگ در رسوب زدایی رادیاتور خودرو
زمانی که اقدام به رسوب زدایی رادیاتور خودرو می‌کنید، آب و مایع ضدیخ جدید وارد سیستم رادیات و شلنگ‌های آن می‌شود. عبور این حجم از آب و مایع خنک کننده رسوبات و جرم‌های قبلی را از سطح دیواره‌ها جدا نموده و به سمت بیرون حرکت می‌دهد. این عمل که برخی آن را فلاشینگ می‌نامند از طریق فعالیت واتر پمپ راحت‌تر و سریع‌تر انجام خواهد شد.
سخن پایانی
بهترین روش برای رسوب زدایی رادیاتور کمک گرفتن از تعمیرکار ماهر است. زیرا رانندگان عادی ممکن است نتوانند به خوبی رسوبات را تمیز کنند. در نتیجه باقی مانده بخشی از آن درون رادیاتور مشکلاتی نظیر بسته شده مسیر حرکت آب را به دنبال خواهد داشت.